แต่หากสังเกตให้ดีๆจะพบว่า สระ น้ำนั้นจะมีสภาพแวดล้อมที่ร่มรื่น ไม่ให้ผืนน้ำเป็นที่สะสมความร้อน (Thermal Mass) และออกแบบให้ลมที่พัดจากสระน้ำเข้าสู่ตัวบ้าน (หากมี) ก็จะมีทางลมออก ไม่ให้ความชื้นทั้งหลายจากบ่อน้ำมาสะสมในตัวบ้าน อันจะทำให้บ้านอยู่ได้ไม่ทน นานและคนที่อาศัยอยู่ก็ไม่เหนอะหนะผิวกาย และหากสังเกตให้ลึกลงไปอีกขั้นก็จะ พบว่า สระน้ำนั้นจะเป็นต้นแหล่งของการทำให้อุณหภูมิรอบๆบ้านแตกต่างกัน เมื่อ อุณหภูมิรอบบ้านแตกต่างกัน ก็เกิดการเคลื่อนตัวของอากาศอันทำให้เกิดลมพัด ซึ่ง เป็นปรากฏการณ์คล้ายกับการเกิดลมบกลมทะเล บ้านหลังนั้นจึงมีลมพัดผ่านให้ เย็นสบายและไล่เหงื่อของเราออกจากผิวหนัง ทำให้เรารู้สึกเย็นสบายและอารมณ์ดี

ดังนั้น การจัดวางจังหวะของบ้านและบ่อน้ำหรือสระน้ำของไทยเราโบราณ นับเป็นภูมิปัญญาที่หลักแหลมอย่างยิ่ง มีความเข้าใจในสรรพสิ่งของธรรมชาติ