ลองมองข้ามความสับสนของชื่อเรียก แล้วมาดูไอเดียที่หลากหลายและแตกต่าง เพื่อทำให้พื้นที่เหล่านี้กลายเป็นสถานที่ที่น่าพักผ่อนที่สุดของบ้านกันค่ะ
*เฉลียง ส่วนของเรือนที่ต่อออกมาด้านหัวและท้ายเรือน สําหรับนั่งเล่นหรือเดินติดต่อกัน
**ระเบียง พื้นเรือนที่ต่อออกไปทางด้านข้าง มีหลังคาคลุม
***ชาน พื้นที่นอกตัวเรือน
(ที่มา : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตสถาน พ.ศ. 2542)

9 ไอเดีย เฉลียง...ระเบียง...ชาน - ไอเดีย - ตกแต่งบ้าน - ระเบียง - เฉลียง - ชาน

1. วิมานนี้สีชมพู
   ใครเบื่อระเบียงนอกห้องแบบเดิมๆ ลองเปลี่ยนอารมณ์ใหม่ด้วยการเลือกใช้สีที่ชอบกับส่วนนี้ ไม่ว่าจะเป็นการทาทับผนังไปเลย ผสมสีในปูนฉาบ หรือผสมสีในผงปูนซีเมนต์ทำพื้นขัดเรียบ อาจออกแบบศาลานั่งเล่นเล็กๆในสไตล์ของตัวเองไว้นั่งพักผ่อนเปลี่ยนบรรยากาศ ที่สำคัญควรคำนึงถึงการรับน้ำหนักของโครงสร้างบ้านและรูปแบบของศาลาให้ดี อีกทางเลือกหนึ่งที่ง่ายกว่าคือแค่หาเตียงเหล็กปูเบาะ หรือศาลาไม้เล็กๆแทนก็ได้นะ ใช้จัดปาร์ตี้ริมระเบียงกับเพื่อนๆ ดูน่าตื่นเต้นดีเหมือนกัน


9 ไอเดีย เฉลียง...ระเบียง...ชาน - ไอเดีย - ตกแต่งบ้าน - ระเบียง - เฉลียง - ชาน

2. นั่งเล่นที่หน้าบ้าน
   ระเบียงหน้าบ้านใครที่ได้อารมณ์ไทยๆแบบนี้อย่ามองข้ามเชียว นอกจากใช้เป็นพื้นที่ต้อนรับแขกก่อนเข้าสู่ตัวบ้านแล้ว ยังเหมาะจะเป็นมุมนั่งเล่นพักผ่อนเล็กๆได้ด้วย สำหรับบ้านที่มีใต้ถุนสูง ชั้นบนมีลมโกรกสบาย อาจกั้นพื้นที่ให้ดูเป็นส่วนตัวขึ้นด้วยการใช้ไม้เนื้อแข็งขนาด1 x 1 นิ้ว ต่อเป็นแผงระแนงจากหลังม้านั่งยาวถึงใต้แนวเชิงชายหลังคา ช่วยให้ลมพัดผ่านได้สะดวก ส่วนพื้นที่ใต้ม้านั่งยาวทำเป็นที่เก็บรองเท้าที่ใช้บ่อยๆ ทำให้ใช้พื้นที่ได้อย่างคุ้มค่ายิ่งขึ้น


9 ไอเดีย เฉลียง...ระเบียง...ชาน - ไอเดีย - ตกแต่งบ้าน - ระเบียง - เฉลียง - ชาน

3. เฉลียงกินข้าว
   เฉลียงหลังบ้านก็อาจกลายเป็นส่วนรับประทานอาหารแบบเปิดโล่งที่ใกล้ชิดธรรมชาติได้ จัดพื้นที่ริมรั้วเป็นสวนสวยๆติดกับเคาน์เตอร์เตรียมอาหาร ซึ่งใช้แบ่งพื้นที่ให้เป็นสัดส่วนด้วยในตัว อีกด้านของเฉลียงขนานไปกับบ่อบัว มีสะพานทางเดินไม้เป็นตัวเชื่อมต่อในระดับเดียวกัน ป้องกันการสะดุดของพื้นที่ต่างระดับ และแสดงการแบ่งพื้นที่ใช้งานด้วยวัสดุปูพื้นที่แตกต่างกัน


9 ไอเดีย เฉลียง...ระเบียง...ชาน - ไอเดีย - ตกแต่งบ้าน - ระเบียง - เฉลียง - ชาน

4. ริมสระน้ำ
   ถ้าที่บ้านคุณมีสระว่ายน้ำหรือบ่อน้ำก็สามารถออกแบบให้มีระเบียงแบบนี้ได้ เหมาะจะใช้เป็นพื้นที่ทำกิจกรรมต่างๆได้มากมาย ไม่ว่าจะเป็นที่นั่งอ่านหนังสือ ที่นั่งพักสายตา หรือเป็นที่รวมตัวพูดคุยกันภายในครอบครัว วันไหนคิดอยากจะจัดเลี้ยงปาร์ตี้ ใช้พื้นที่ริมสระนี้ก็น่าสนุกดีนะ


9 ไอเดีย เฉลียง...ระเบียง...ชาน - ไอเดีย - ตกแต่งบ้าน - ระเบียง - เฉลียง - ชาน

5. นั่งเล่นเย็นใจ
   บ้านไทยสมัยก่อนมักนำเสื่อมาปู หาหมอนมาวาง แล้วนั่งเล่นนอนเล่นสบายใจบนแคร่ ลองหยิบไอเดียนี้มาประยุกต์กับห้องที่มีระเบียงเล็กๆ ด้วยการออกแบบให้ด้านหนึ่งมีพื้นไม้ยื่นออกมาพาดต่อเนื่องกับส่วนราวกันตกเตี้ยๆของบันได ด้านหลังที่นั่งทำเป็นประตูบานเฟี้ยม สามารถเปิดกว้างเพื่อนั่งกินลมชมวิวได้แบบ180 องศา เพิ่มลูกเล่นให้มุมนี้ดูมีชีวิตชีวาด้วยการวางหมอนอิงลวดลายตามที่ชอบตกแต่ง


9 ไอเดีย เฉลียง...ระเบียง...ชาน - ไอเดีย - ตกแต่งบ้าน - ระเบียง - เฉลียง - ชาน

6. อยู่อย่างไทย
 บ้านคุณสาธิต กาลวันตวนิช
ส่วนนั่งเล่นเปิดโล่งเชื่อมต่อกับชานที่อยู่กลางบ้าน ชานบ้านนี้เองที่ช่วยเชื่อมโยงพื้นที่ภายในกับภายนอกบ้านให้เข้าถึงกัน ซึ่งการยกระดับพื้นแบบนี้เป็นเสมือนเส้นบ่งบอกเขตพื้นที่ใช้งานได้อย่างแยบยล และยังทำให้เกิดช่องว่างระหว่างพื้นที่เรียกว่า “ช่องแมวลอด****” ลมจึงสามารถพัดผ่านได้สะดวก บ้านก็เย็นสบาย เป็นภูมิปัญญาแบบไทยๆที่คนสมัยใหม่มักมองข้ามไป 
**** ช่องแมวลอด เป็นช่องว่างระหว่างชานกับพื้นเรือน สูงประมาณ 30-40 เซนติเมตร ให้ลมสามารถผ่านจากใต้ถุนสู่ชานบ้านเพื่อเพิ่มความเย็นสบาย ด้วยความสูงที่พอเหมาะคนสมัยก่อนจึงใช้เป็นพื้นที่นั่งเล่นพักผ่อนด้วย (รูป 9)


9 ไอเดีย เฉลียง...ระเบียง...ชาน - ไอเดีย - ตกแต่งบ้าน - ระเบียง - เฉลียง - ชาน

7. มุมนั่งเล่นสุดโปรด
   ลานนั่งเล่นแบบนี้เหมาะกับบ้านที่มีพื้นที่จำกัด พร้อมออกแบบให้มีการใช้งานที่สะดวกด้วยการเจาะช่องหน้าต่างข้างครัวเชื่อมต่อกับลานนั่งเล่นนี้ เมื่อทำอาหารเสร็จก็พร้อมเสิร์ฟได้ทันที วิธีทำก็ไม่ยาก ก่ออิฐเป็นโครงสูงประมาณ 45 เซนติเมตร จากนั้นฉาบปูนทับ โดยขั้นตอนการฉาบต้องทำให้เสร็จภายในหนึ่งวัน โรยซีเมนต์ขาวทับขณะที่ปูนยังหมาดๆ หรือจะผสมสีอื่นที่ชอบเข้าไปในเนื้อปูนก็ได้ จากนั้นจึงลงมือขัดแว็กซ์ให้ขึ้นเงา เพื่อพื้นจะได้ไม่สากและบาดผิวเวลาใช้งาน


9 ไอเดีย เฉลียง...ระเบียง...ชาน - ไอเดีย - ตกแต่งบ้าน - ระเบียง - เฉลียง - ชาน

8. สวนส่วนตัว
  สำหรับบ้านในเมืองที่ต้องปลูกเต็มพื้นที่ นี่เป็นอีกไอเดียหนึ่งที่อยากนำมาฝาก โดยเฉพาะคนที่มีระเบียงห้องนอนมองเห็นวิวไม่พึงประสงค์ เราสามารถสร้างบรรยากาศดีๆได้ด้วยการจัดสวนหินขนาดเล็กแต่ยาวตลอดแนวประตูกระจกที่สามารถเปิด-ปิดเพื่อออกไปดูแลและนั่งเล่นในสวนได้ ด้านนอกก่อผนังปูนเปลือยเพื่อปกปิดบรรยากาศที่ไม่พึงใจ  แม้พื้นที่สวนจะเล็กน้อยแต่ก็สามารถสร้างความสดชื่นและความสงบให้เจ้าของบ้านได้ในยามที่ตื่นขึ้นมาทุกเช้า


9 ไอเดีย เฉลียง...ระเบียง...ชาน - ไอเดีย - ตกแต่งบ้าน - ระเบียง - เฉลียง - ชาน

9. ข้างนอกเหมือนข้างใน
   ระเบียงนี้ให้ความรู้สึกต่อเนื่องกับการตกแต่งภายในบ้าน เช่น การใช้ไม้เป็นวัสดุปูพื้นเหมือนกัน การออกแบบแนวกำแพงสีขาวให้เชื่อมต่อกับผนังในบ้าน รวมถึงการใช้เฟอร์นิเจอร์ที่ดูกลมกลืนกัน ไม่ว่าจะนั่งในห้องหรือนั่งตรงริมระเบียงนี้ก็รู้สึกเหมือนอยู่ในพื้นที่เดียวกัน

เรื่อง: “มาดามแคท” , “RoO”
ภาพ: คลังภาพบ้านและสวน และนิตยสาร room